سلامت نیوز : مطالعات مختلف نشان داده است که 20 تا 40 درصد افرادی که با استرسهای روانی و اضطراب و هیجان در محیطهای کاری روبهرو هستند، بهطور مداوم به پزشکان عمومی و یا کلینیکهای تخصصی پزشکان طب کار مراجعه میکنند. همچنین تحقیقات انجام شده در کشورهای مختلف میزان کاهش انگیزه کاری بر اثر استرس را 48درصد، کاهش انرژی را 53 درصد و اختلالات خواب را 60 درصد اعلام کردهاند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه ایران ؛ براساس این آمار، در کشورهای دنیا مشکلات ناشی از نبود بهداشت روانی در حال افزایش است، طوری که از هر 10 کارگر یک نفر از مشکلاتی مثل افسردگی، اضطراب، استرسهای ناشی از خستگی و خشونت رنج میبرد که در نهایت ممکن است به بیکاری و بستری شدن فرد منجر شود. همچنین در کشورهای صنعتی مثل کشورهای اروپایی استرسهای محیط کار بر بیش از یکسوم کارگران اثر میگذارد. چنین استرسهایی به عنوان عامل اصلی گریز از کار و راندمان پایین کارگران شناخته شده است.
به گفته روانشناسان، نبود آشفتگی در ذهن و روان فرد معادل بهداشت روانی است اما بهداشت روانی چیزی بیش از این تعریف شده است. در واقع بهداشت روانی، سلامت روانی و اجتماعی فرد مطابق با فرهنگ محیط و جامعه است.به گفته روانشناسان، بهداشت روانی یا نبود آن، حالتی فراگیر است که در محیطهای کاری یا خارج از آن وجود دارد. از اینرو با توجه به استرسهای مختلفی که موجب تهدید و به مخاطره افتادن بهداشت روانی فرد در محیط کار می شود همچنین با توجه به زمان زیادی که کارگر در محیط کار میگذراند، توجه به مسأله بهداشت روانی بسیار حائز اهمیت است.
بر این اساس خط مشاوره تلفنی ویژه جامعه کار و تولید به همت سازمان بهزیستی کشور و حمایت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی حفظ و ارتقای سلامت و بهداشت روان افراد شاغل در محیطهای تولیدی و صنعتی راهاندازی شده است.دکتر همایون هاشمی رئیس سازمان بهزیستی کشور درباره این طرح ویژه به ایران میگوید: یک کارگر معمولی بهطور متوسط 06 درصد از ساعات بیداری خود را در محل کار میگذراند. از طرفی عوامل استرس در محیط کار مثل تهدید، فشار جمعیت کاری، شرایط بد کاری، ناسازگاری بین افراد، خشونت، تبعیض و غیره بر تصمیمگیریهای افراد تأثیر میگذارد.
وی میافزاید: فاکتورهای روانی اجتماعی مهم را میتوان در پنج گروه: محیط فیزیکی کار، ماهیت خود شغل، زمان کار، نقش کارگران و تکنولوژی و صنایع جدید تقسیم کرد که میتوانند به تنهایی یا در مجموع اثرات ویژهای روی افراد بگذارند.به اعتقاد هاشمی، بهداشت روانی همان سلامت فکر و قدرت سازگاری فرد با محیط و اطرافیان است، چون ما براساس ویژگیهای روانی خود با مشکلات برخورد میکنیم، از اینرو هرچه از سلامت روانی بیشتر برخوردار باشیم، بالطبع آسیبپذیری ما کمتر خواهد بود.
رئیس سازمان بهزیستی کشور درباره ضرورت و اهمیت اجرای این طرح تصریح میکند: مطالعات نشان داده است که بذر بیماری که از سوی تکنولوژیهای جدید پاشیده شده، در حال جوانه زدن است. همچنین پژوهشهایی که روی شیفتهای کاری انجام شده، بیانگر آن است که شیفتهای کاری متعدد موجب بروز اختلالاتی در خواب و خوابآلودگی فرد هنگام کار میشود.
هاشمی در ادامه دسترسی آسان از هر نقطه و در هر زمان به افراد متخصص (مشاوره) را از فواید کلی این طرح میداند.وی خاطرنشان میسازد: بهداشت روانی کارکنان در هر سازمان و مؤسسه از جمله مسائل مهمی است که باید به آن توجه شود و مدیران نیز باید به نیروی انسانی و تأمین امکانات رفاهی، خواستهها و نیازهای آنها به عنوان عاملی برای افزایش کارایی و سطح بهرهوری توجه کنند.
وی هدف از اجرای این طرح را افزایش احساس رضایت کارکنان و کارگران در محیط کار، حفظ و ارتقای سلامت و بهداشت روان در کارگران و خانوادههای آنان و افزایش میزان بهرهوری در کار میداند و یادآور میشود: ایجاد روابط مطلوب با محیط کار، ایجاد و ارتقای احساس مثبت در روابط کاری و در محیط کار و همچنین پیشگیری از فرسودگی شغلی از دیگر اهداف این طرح است.به گفته وی، مرحله اول اجرای برنامه در استان تهران و حدود 001 بنگاه اقتصادی در مشاغل و حرف گوناگون مثل تولیدی، صنعتی، شیمیایی و غیره انجام میشود.
غربالگری سلامت روان کارگران بنگاههای اقتصادی
هاشمی هدف از اجرای این طرح را پیشگیری از اختلالات روانی و بیماری شبه جهانی، مداخلات جدی و ارجاع موارد شناسایی شده به درمانگر و پیشگیری از صدمات فردی و اقتصادی در خانواده و محیط کار میداند.
وی با اشاره به اینکه مرحله اول این طرح به صورت پایلوت در استان تهران و سپس سیستم ارجاع به مراکز تخصصی اجرا میشود میافزاید: با توجه به اهمیت سلامت روان و تأثیراتی که روی جسم و میزان بهرهوری در کار میگذارد، از این رو معاینه دورهای برای بررسی وضعیت سلامت روان بسیار مهم و حائز اهمیت است.
وی به روش اجرای این طرح اشاره می کند و میگوید: در این طرح سعی شده است تا با تهیه بانک اطلاعاتی از تعداد بنگاههای اقتصادی تهران، تهیه بانک اطلاعاتی از تعداد کارگران به تفکیک جنسیت شاغل در بنگاههای اقتصادی و انتخاب بنگاهها و تعداد کارگران از بین جامعه آماری موجود، اطلاعات جمعآوری شده و سپس اجرایی شود.
رئیس سازمان بهزیستی کشور به طرحهای دیگر نیز اشاره میکند و یادآور میشود: راهاندازی 3 مرکز و دفتر مشاوره در مناطق ویژه اقتصادی، اختصاص یارانه مشاوره، برگزاری 01 کارگاه آموزشی ویژه بهداشت یاران، اعزام مشاور و روانشناس به بنگاهها و واحدهای صنعتی و تولیدی و تولید محتوا با موضوعات سلامت و بهداشت روان با رویکرد پیشگیری نوین از دیگر برنامههای این سازمان است.
به طور کلی با بهرهگیری از برنامهها و طرحهای فوق برای حفظ بهداشت روانی بویژه در محیط کار باید همچنان از جسم خود مراقبت کرده و روح خود را مقاومتر کنیم، چرا که ایجاد فرصت برای شکوفایی استعدادها، تواناییها و کنار آمدن با خود و دیگران یکی از اهداف مهم و اساسی بهداشت روانی است.
نظر شما